Bull of Pope Clement X erecting into a diocese the Vicariate Apostolic of New France

Quebec is the oldest Episcopal See in North America with the exception of Mexico. The first phase of establishing the Church in New France dates back officially to 1615 when the RÃ...
and also/sed etiam…
  0
Full Screen  
 Original
 French
 English

[1] veritatis viam cognoscant et ad veritatem ac catholicae Ecclesiae gremium reducantur, ita ut Ecclesia 

      ipsa Nobiscum, non de inventa ove, sed de integro pene grege qui perierat reducto congaudeat 

      et congratuletur, plis propterea praefati Ludovici regis ad id tendentibus votis libenter annuentes, 

      habita super his cum fratribus nostris deliberatione matura, de illorum consilio et assensu, ac apos-

[5] tolicae potestatis plenitudine, praefato Ludovico rege super hoc Nobis per suas litteras humiliter suppli-

      cante, ad omnipotentis Dei laudem et gloriosissimae ejus genitricis Virginis Mariae totiusque 

      triumphalis Ecclesiae gloriam ac ejusdem fidei exaltationem, oppidum praefatum, quod aeris amenitate 

      gaudet, civitatis nomine, titulo et honore decoramus, et illud in civitatem Quebecensem 

      nuncupandam, necnon parochialem ecclesiam, sub invocatione Beatae Mariae Virginis et sancti 

[10] Ludovici inibi existentem, amplae et magnificae structurae ac sacra et pretiosa supellectili 

      decenter ornatam, in qua jam divina officia debitis cum caeremoniis juxta ritum a Sancta 

      Romana Ecclesia praescriptum peraguntur, missae solemnes et vesperae, etiam cum musica et mu-

      sicalibus instrumentis, assistentibus inibi presbyteri’s et duodecim pueris choralibus ac alumnis 

      seminarii ecclesiastici, inibi per venerabilem fratrem nostrum Franciscum episcopum de Petraea, ejus summa 

[15] pietate canonice erecti, decantantur, titulo et denominatione parochialis ecclesiae in ea perpetuo suppressis 

      et extinctis, in cathedralem ecclesiam Sedi Apostolicae immediate subjectam, pro futuro ejusdem ecclesiae 

      Quebecensis episcopo, qui illi jure et dignitate episcopalibus praesit, ac in illa illiusque diocesi ut infra desig-

      nanda, omnia et singula quae ordinis, jurisdictionis et dignitatis episcopalis et pastoralis exercitii sunt, 

      et ad illa ac synodi dioecesanae convocationem et celebrationem spectant et pertinent, exerceat; quique in 

[20] dicta ecclesia Quebecensi, dignitates, canonicatus et praebendas, quorum fructus, redditus et proventus non sint

      infra viginti quatuor ducatos auri de Camera, ita ut lias et illos obtinentes, capitulum cum 

      mensa capitulari, sigillo et arca, communibus aliisque insignibus capitularibus constituant, 

      ac beneficia et ministeria ecclesiastica, juxta competentiam dotis per Christi fideles assignandae, pro manu-

      tentione dignitates, canonicatus et praebendas hujusmodi pro tempore obtinentium, qui apud dictam ecclesiam 

[25] Quebecensem residere, et in ea singulis diebus horas canonicas, tam diurnas quam nocturnas, nec

      non conventuales aliasque missas servata ecclesiastica disciplina celebrare et decantare, illisque interesse, ac 

      alias dictae ecclesiae Quebecensis in divinis deservire, ceteraque onera et officia, eis pro tempore injungenda, 

      subire et exercere respective debeant et teneantur, quique, tam in choro quam in capitulo processionibus 

      et allis actibus per alios similium ecclesiarum cathedralium dignitates, canonicos, beneficiatos et ministros, 

[30] habitus de jure gestari solitos etiam deferre et gestare, libere et licite possint et valeant, quampri-

      mum auctoritate nostra erigat et instituat; ac curam animarum suppressae parochialis ecclesiae hujusmodi, per 

      modernum ejusdem ecciesiae rectorem, omnibus et singulis ejusdem fructibus certis et incertis eidem rectori 

      quoad vixerit reservatis, sive eo vivente de ejus consensu, et postquam vita functus fuerit, per dignitatem 

      sive canonicatum et praebendam dictae ecclesiae Quebecensis obtinentem, aut ejusdem ecclesiae alium presbyterum 

[35] per ipsum futurum episcopum approbandum, per turnuin alternis hebdomadis, sive prout iii melius 

      videbitur, exerceri faciat; ipseque futurus episcopus, omnibus et singulis privilegiis, honoribus, juribus, insigniis, 

      exemptionibus, libertatibus, immunitatibus, favoribus, gratiis et indultis, quibus alu episcopi de 

      jure communi utuntur, fruuntur, potiuntur et gaudent, ac uti, frui, potin et gaudere possunt et valent, 

      etiam uti, frui, potin et gaudere possit et valeat, apostolica auctoritate perpetuo erigimus et instituimus. 

[40] ac pro episcopi pro tempore existentis residentia et illius usu et habitatione, aedes per praefatum Franciscum

  Paleographic comments
Apostolic Bull

The written form of this text is very clear. The careful precision however does not mean that there has been no effort to be ornamental: the text has been justified and some capital letters have been embellished. Even if this is a transcription of the bull the writing is that of books. The initial I which is 10 lines high is reminiscent of the customs common to books. The letters are small and fine but round and well-formed. The punctuation is discreet.
Contractions can be found in the text but in general there are few abbreviations. Some letters are generously developed to indicate the importance of a word such as Ludovicus Rex (for King Louis XIV).

There are some examples of similar letters or isomorphism such as the letters l and s in amplissimo.
The left-slanting d coexists with the capital D.
Descender of the letter p as well as the serifs of the letters l and f are accented with a curve.
The tops of the strokes on the letters b d h and l are curved.
  Designed by: Pakobrats© 2008 LTRC-AAQ