Bull of Pope Clement X erecting into a diocese the Vicariate Apostolic of New France

Quebec is the oldest Episcopal See in North America with the exception of Mexico. The first phase of establishing the Church in New France dates back officially to 1615 when the RÃ...
and also/sed etiam…
 Original
 French
 English

[1] ecclesiae hujusmodi personis et ministris pro tempore existentibus, ut omnibus et singulis privilegiis, 

      immunitatibus, exemptionibus, libertatibus, praeeminentiis, praerogativis, concessionibus faculta-

      tibus, indultis, favoribus et gratiis, quibus alu episcopi ac aliarum ecclesiarum dignitates obtinentes, capitula 

      et canonici, aliaeque civitates et dioeceses, ac eorum cleri, incolae et habitatores, eorumque res et bona fru-

[5] untur, potiuntur et gaudent, ac uti, frui, potin et gaudere possunt et poterunt quomodolibet in futurum, 

      etiam quoad habitus delationem, ut praefertur, uti, frui, potin et gaudere libere et licite possint et valeant, 

      praefata apostolica auctoritate concedimus et indulgemus. Ac eidem Ludovico regi ejusque successoribus, 

      attenta assignatione praefatae abbatiae, de ejusdem Ludovici regis consensu, dictae mensae episcopali, ut su-

      pra facta, jus nominandi ad praefatam Ecclesiam Quebecensem, dum ila per cessum vel decessum 

[10] aut aliter quomodolibet pastoris solatio pro tempore destituta fuerit; liii vero seu lUis qui digni-

      tates, canonicatus et praebendas, aliaque beneficia et ministeria ecclesiastica hujusmodi, ex eorum propriis bonis 

      competenter, saltem ut praefertur arbitrio episcopi, fundaverit et dotaverit, seu fundaverint et dotave-

      rint, ad dignitates, canonicatus et praebendas necnon beneficia et ministeria hujusmodi, per eum seu 

      eos ut praefertur fundata et dotata, jus patronatus, quae nominatio, quo ad Ecclesiam Quebecensem, No-

[15] bis seu Romano Pontif ici successori nostro pro tempore existenti, quo vero ad praesentationem ad 

      dignitates, canonicatus et praebendas, ac beneficia et ministeria hujusmodi, quandocumque et quotiescumque 

      per cessum vel decessum aut alias quomodolibet vacare contigerit, etiam coram Ordinario Quebecensi pro 

      tempore existenti, fieri respective debeant, etiam perpetuo dicta auctoritate reservamus, concedimus et 

      assiguamus. Decernentes easdem praesentes nullo unquam tempore de subreptionis, vel obreptionis, 

[20] seu nullitatis vitio, aut intentionis nostrae, vel quopiam alio defectu, etiam ex eo quod causae propter 

      quas praemissa emanarunt, coram Nobis vel alibi yenficatae et approbatae, et quicumque in

       praemissis interesse habentes sen habere praetendentes, ad id vocati, citati, auditique non fuerint, 

      et praemissis non consenserint, aut alio quovis defectu notari, impugnari, invalidari, retrac-

      tani, in jus vel controversiam vocari, ad terminos juris reduci, remedium impetrani, vel sub 

[25] quibusvis similium vel dissimiium gratiarum revocationibus, suspensionibus, limitationibus, aut 

      alus contrariis dispositionibus, etiam per quascumque constitutiones apostolicas, aut Cancellariae 

      apostolicae regulas, quandocumque etiam in crastinum assumptionis successorum nostrorum ad summi 

      apostolatus apicem, vel alias quomodocumque editas, et sub quibusvis tenoribus et formis ema-

      natas et in posterum edendas et emanandas, nullatenus comprehendi, sed semper ab ilis 

[30] exceptas, et quoties illae emanabunt, toties in pnistinum et validissimum statum, etiam sub qua-

      cumque posteriori data per pro tempore existentes episcopum ac dignitates, Capitulum et Canonicos 

      bujusmodi eligenda restitutas, repositas et plenarie reintegratas, ac de novo concessas, semper 

      validas fore et esse, suosque plenarios effectus sortiri et obtinere, necnon episcopo, dignitatibus, 

      capitulo et canonicis hujusmodi pro tempore existentibus perpetuo suffragari. Sicque et non alias per quos

[35] cumque judices ordinarios vel delegatos, quavis auctoritate fungentes et honore fulgentes, etiam 

      causarum Curiae, Camerae apostolicae et Palatii apostolici auditores, ac ejusdem Sanctae Romanae Ecclesiae 

      cardinales, etiam de latere legatos, vicelegatos et Sedis Apostolicae nuncios, et quovis alios, su-

      blata eis et eorum cuiibet aliter judicandi et interpretandi facultate, judicari et definiri 

      debere, et si secus super his a quoquam, quavis auctoritate, scienter vel ignoranter contigerit atten-

[40] tari, irnitum et inane etiam decernimus. Non obstantibus nostris et Cancellariae apostolicae regulis 

  Paleographic comments
Apostolic Bull

The written form of this text is very clear. The careful precision however does not mean that there has been no effort to be ornamental: the text has been justified and some capital letters have been embellished. Even if this is a transcription of the bull the writing is that of books. The initial I which is 10 lines high is reminiscent of the customs common to books. The letters are small and fine but round and well-formed. The punctuation is discreet.
Contractions can be found in the text but in general there are few abbreviations. Some letters are generously developed to indicate the importance of a word such as Ludovicus Rex (for King Louis XIV).

There are some examples of similar letters or isomorphism such as the letters l and s in amplissimo.
The left-slanting d coexists with the capital D.
Descender of the letter p as well as the serifs of the letters l and f are accented with a curve.
The tops of the strokes on the letters b d h and l are curved.
  Designed by: Pakobrats© 2008 LTRC-AAQ